Bạn đang tìm kiếm thông tin chi tiết về động cơ điện không đồng bộ? Đây là loại động cơ điện (motor điện) phổ biến nhất trong công nghiệp và dân dụng nhờ cấu tạo đơn giản, bền bỉ và chi phí hợp lý. Bài viết này của Thành Thái Motor sẽ giải đáp tất cả thắc mắc của bạn, từ khái niệm động cơ điện không đồng bộ là gì, cấu tạo, nguyên lý hoạt động đến các ứng dụng thực tế, giúp bạn lựa chọn và sử dụng mô tơ điện hiệu quả nhất.
Động cơ điện không đồng bộ là gì?
Động cơ điện không đồng bộ là loại động cơ điện xoay chiều được sử dụng rộng rãi nhất. Vậy, động cơ điện không đồng bộ là gì? Hiểu đơn giản, đây là loại động cơ điện có tốc độ quay của rotor (phần quay) luôn chậm hơn tốc độ quay của từ trường trong stator (phần đứng yên).
Sự chênh lệch tốc độ này, gọi là hệ số trượt (slip), chính là yếu tố cốt lõi tạo ra mô men quay cho motor điện. Với ưu điểm về độ bền, giá thành cạnh tranh và khả năng vận hành ổn định, loại mô tơ điện này đã trở thành một phần không thể thiếu trong các ngành sản xuất, xây dựng và cả trong các thiết bị gia dụng hàng ngày. Khi cần mua motor, đây là lựa chọn hàng đầu của nhiều doanh nghiệp.
Động cơ điện không đồng bộ 3 pha 7.5kW 10Hp phổ biến trong công nghiệp và dân dụng
Cấu tạo của động cơ điện không đồng bộ
Để hiểu rõ hơn về loại motor điện này, chúng ta cần phân tích chi tiết cấu tạo của nó. Về cơ bản, cấu tạo động cơ điện không đồng bộ gồm hai phần chính là Stator (phần tĩnh) và Rotor (phần quay), cùng các bộ phận phụ trợ khác. Việc nắm rõ cấu tạo động cơ điện không đồng bộ giúp người dùng dễ dàng hơn trong việc vận hành và bảo trì. Một chiếc động cơ điện tốt luôn có cấu tạo chắc chắn.
Tổng quan cấu tạo gồm Stator và Rotor
Stator và Rotor là hai thành phần quyết định đến hiệu suất và nguyên lý hoạt động của motor điện. Stator tạo ra từ trường quay, trong khi Rotor chịu tác động của từ trường đó để tạo ra chuyển động quay. Mỗi chiếc động cơ điện công nghiệp đều có hai bộ phận này.
Cấu tạo Stator (phần tĩnh)
Stator là bộ phận đứng yên của động cơ điện, có nhiệm vụ tạo ra từ trường quay. Cấu tạo của stator bao gồm:
Lõi thép: Được làm từ các lá thép kỹ thuật điện mỏng, có rãnh, được dập và ghép lại với nhau để giảm tổn hao do dòng điện xoáy (dòng Foucault). Lõi thép có dạng hình trụ rỗng.
Dây quấn: Là các cuộn dây đồng được đặt trong các rãnh của lõi thép. Khi cung cấp dòng điện xoay chiều (thường là 3 pha) vào dây quấn, một từ trường quay sẽ được tạo ra. Cách bố trí dây quấn lệch pha 120 độ trong không gian là yếu tố then chốt tạo ra từ trường quay cho mô tơ điện.
Vỏ máy: Thường được làm bằng gang hoặc nhôm, có chức năng bảo vệ các bộ phận bên trong như lõi thép và dây quấn, đồng thời là khung đỡ cho toàn bộ động cơ điện. Trên vỏ máy thường có các gân tản nhiệt để tăng hiệu quả làm mát.
Nắp máy: Được lắp ở hai đầu của vỏ máy, dùng để đỡ trục rotor thông qua các ổ bi.
Hiểu rõ cấu tạo stator là bước đầu tiên để hiểu cấu tạo động cơ điện không đồng bộ.
Cấu tạo Rotor (phần quay)
Rotor là phần chuyển động của mô tơ điện, được đặt bên trong stator. Dựa vào cấu tạo, rotor được chia thành hai loại chính:
Rotor lồng sóc (Squirrel Cage Rotor): Đây là loại rotor phổ biến nhất. Cấu tạo của nó rất đơn giản và bền bỉ, bao gồm các thanh dẫn bằng nhôm hoặc đồng được đặt trong các rãnh của lõi thép rotor. Các thanh này được nối tắt ở hai đầu bằng hai vành ngắn mạch, tạo thành một cấu trúc giống như chiếc lồng của con sóc. Động cơ rotor lồng sóc có ưu điểm là chi phí thấp, vận hành ổn định và ít cần bảo trì. Hầu hết các loại động cơ điện giá rẻ trên thị trường đều sử dụng loại rotor này.
Rotor dây quấn (Wound Rotor): Loại rotor này có cấu tạo phức tạp hơn, với dây quấn giống như dây quấn trên stator. Các đầu dây của rotor được nối ra ngoài thông qua các vành trượt và chổi than. Điều này cho phép người dùng có thể kết nối thêm biến trở vào mạch rotor để cải thiện mô men khởi động và điều chỉnh tốc độ của động cơ điện. Tuy nhiên, do cấu tạo phức tạp và chi phí bảo trì cao hơn, nó ít phổ biến hơn loại lồng sóc.
Việc lựa chọn giữa rotor lồng sóc và rotor dây quấn phụ thuộc vào yêu cầu ứng dụng cụ thể. Khi cần mua mô tơ điện, bạn nên cân nhắc yếu tố này.
Cấu tạo của động cơ không đồng bộ 3 pha 7.5kW 10Hp
Các bộ phận phụ trợ
Ngoài hai phần chính, một chiếc motor điện hoàn chỉnh còn có các bộ phận sau:
Trục máy: Thường làm bằng thép, là bộ phận truyền chuyển động quay từ rotor ra ngoài để kéo tải.
Ổ bi (Bạc đạn): Được lắp ở hai đầu nắp máy, có nhiệm vụ đỡ trục rotor, giúp rotor quay trơn tru và giảm ma sát.
Quạt làm mát: Gắn ở một đầu của trục rotor (thường là phía sau), dùng để hút không khí từ bên ngoài thổi dọc theo các gân tản nhiệt trên vỏ máy để làm mát động cơ điện.
Hộp cực (Terminal Box): Là nơi để đấu nối dây nguồn vào dây quấn stator của motor điện.
Nguyên lý hoạt động của động cơ không đồng bộ
Nguyên lý hoạt động của động cơ điện không đồng bộ là một chủ đề thú vị, dựa trên các định luật vật lý cơ bản. Đây cũng là câu trả lời cho câu hỏi động cơ điện không đồng bộ là gì về mặt vận hành.
Nguyên lý cảm ứng điện từ
Khi cấp nguồn điện xoay chiều 3 pha vào dây quấn stator, một từ trường quay với tốc độ n1 (gọi là tốc độ đồng bộ) sẽ được tạo ra. Từ trường này quét qua các thanh dẫn của rotor, gây ra một sức điện động cảm ứng trong các thanh dẫn. Vì mạch rotor là mạch kín (đối với cả rotor lồng sóc và rotor dây quấn), sức điện động này sẽ tạo ra dòng điện cảm ứng trong các thanh dẫn của rotor.
Hiện tượng trượt (slip) giữa tốc độ rotor và từ trường stator
Điểm mấu chốt của động cơ điện không đồng bộ là tốc độ quay của rotor (n) luôn nhỏ hơn tốc độ của từ trường quay (n1). Nếu rotor quay bằng tốc độ từ trường, sẽ không có sự chuyển động tương đối, từ đó không có sức điện động cảm ứng và không có dòng điện trong rotor, dẫn đến không có lực từ và mô men quay.
Sự chênh lệch tốc độ này được gọi là hệ số trượt (slip), tính bằng công thức s = (n1 - n) / n1. Hệ số trượt động cơ là thông số quan trọng, thường có giá trị từ 2% đến 6% ở chế độ định mức.
Tương tác lực Bio-Savart-Laplace trong động cơ
Các thanh dẫn của rotor có dòng điện cảm ứng chạy qua và lại nằm trong từ trường quay của stator. Sự tương tác giữa dòng điện và từ trường này tạo ra một lực điện từ (lực Laplace) tác động lên các thanh dẫn. Tổng hợp các lực này tạo thành một mô men quay, kéo rotor quay theo chiều của từ trường quay.
Chính mô-men xoắn quay làm cho máy móc hoạt động. Quá trình này biến điện năng thành cơ năng, là mục đích chính của mọi loại động cơ điện.
Nguyên lý hoạt động của của động cơ không đồng bộ 3 pha 7.5kW 10Hp
Phân loại động cơ điện không đồng bộ
Dựa vào nguồn điện sử dụng, động cơ điện không đồng bộ được chia thành hai loại chính. Việc phân loại giúp người dùng dễ dàng hơn khi cần mua motor điện phù hợp với nhu cầu.
Động cơ 3 pha
Đây là loại phổ biến nhất trong công nghiệp. Cấu tạo động cơ điện 3 pha sử dụng nguồn điện xoay chiều 3 pha để tạo ra từ trường quay một cách tự nhiên. Chúng có công suất lớn, hiệu suất cao và mô men khởi động khỏe. Đây là lựa chọn hàng đầu cho các ứng dụng tải nặng như máy bơm, quạt công nghiệp, máy nén khí, băng tải.
Nhiều người chọn mua động cơ điện loại này cho nhà xưởng. Các sản phẩm động cơ điện công nghiệp thường là loại 3 pha.
Động cơ 1 pha
Động cơ điện 1 pha được sử dụng rộng rãi trong các thiết bị gia dụng và các ứng dụng công suất nhỏ, nơi không có sẵn nguồn điện 3 pha. Vì nguồn 1 pha chỉ tạo ra một từ trường đập mạch (không tự quay), nên cấu tạo của chúng cần thêm một bộ phận phụ để khởi động, chẳng hạn như cuộn dây phụ hoặc tụ điện. Motor điện 220V là tên gọi quen thuộc của loại này.
Các loại mô tơ điện 220V rất tiện dụng trong gia đình. Nếu bạn cần mua motor cho mục đích dân dụng, motor điện pha 220V là lựa chọn phù hợp. Việc bán mô tơ điện loại này rất phổ biến.
So sánh động cơ không đồng bộ và động cơ đồng bộ
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa hai loại động cơ điện này. Dưới đây là những điểm khác biệt chính:
Nguyên lý hoạt động: Động cơ không đồng bộ hoạt động dựa trên hiện tượng trượt, tốc độ rotor luôn nhỏ hơn tốc độ từ trường. Động cơ đồng bộ có tốc độ rotor bằng chính xác tốc độ từ trường quay.
Cấu tạo rotor: Rotor của động cơ không đồng bộ thường là loại lồng sóc hoặc dây quấn. Rotor của động cơ đồng bộ là một nam châm vĩnh cửu hoặc nam châm điện cần nguồn kích từ một chiều.
Ưu nhược điểm và ứng dụng: Động cơ không đồng bộ có cấu tạo đơn giản, bền, giá rẻ nhưng hiệu suất thấp hơn và hệ số công suất không cao. Chúng được dùng trong hầu hết các ứng dụng phổ thông. Động cơ đồng bộ có hiệu suất cao, có thể điều chỉnh hệ số công suất nhưng cấu tạo phức tạp, giá thành cao, thường được dùng trong các ứng dụng đòi hỏi độ chính xác về tốc độ.
Ưu điểm và nhược điểm của động cơ không đồng bộ
Mọi loại motor điện đều có ưu và nhược điểm riêng.
Ưu điểm
Độ bền cao: Cấu tạo đơn giản, đặc biệt là loại rotor lồng sóc, không có chổi than và vành trượt nên rất bền và ít cần bảo trì.
Chi phí thấp: Giá thành sản xuất và mua bán motor điện không đồng bộ thường rẻ hơn so với các loại động cơ khác cùng công suất. Đây là loại động cơ điện giá rẻ được ưa chuộng.
Vận hành ổn định: Khả năng làm việc tin cậy trong nhiều môi trường công nghiệp khắc nghiệt.
Dễ sử dụng: Đấu nối và vận hành đơn giản.
Nhược điểm
Hiệu suất thấp hơn: So với động cơ đồng bộ, hiệu suất của nó thấp hơn một chút.
Hệ số công suất (cos φ) thấp: Điều này có thể làm tăng tổn thất trên lưới điện.
Khó điều khiển tốc độ: Việc điều khiển tốc độ một cách chính xác khá phức tạp, thường phải dùng đến biến tần (inverter).
Dòng khởi động lớn: Dòng khởi động có thể lớn gấp 5-7 lần dòng định mức, gây sụt áp trên lưới.
Ưu và nhược điểm của Nguyên lý hoạt động của của động cơ không đồng bộ 3 pha 7.5kW 10Hp
Ứng dụng thực tế của động cơ điện không đồng bộ
Nhờ những ưu điểm vượt trội, động cơ điện không đồng bộ có mặt ở khắp mọi nơi:
Công nghiệp chế tạo: Dùng để vận hành máy công cụ (máy tiện, máy phay), băng tải, cầu trục. Đây là ứng dụng chính của động cơ điện công nghiệp.
Bơm nước và quạt gió: Hầu hết các hệ thống bơm nước, hệ thống thông gió, quạt làm mát công nghiệp đều sử dụng loại mô tơ điện này.
Máy nén khí: Cung cấp năng lượng cho các hệ thống khí nén trong nhà máy.
Thiết bị gia dụng: Sử dụng trong máy giặt, tủ lạnh, máy hút bụi, quạt điện. Các loại motor điện 220V rất phổ biến trong lĩnh vực này.
Nông nghiệp: Dùng trong máy xay xát, máy bơm tưới tiêu, máy chế biến thức ăn gia súc.
Thị trường bán động cơ điện luôn sôi động với sự đa dạng của các ứng dụng này.
Các thông số kỹ thuật quan trọng cần biết
Khi mua motor điện hoặc vận hành một chiếc động cơ điện, bạn cần quan tâm đến các thông số sau trên nhãn máy:
Công suất (P): Đo bằng Watt (W) hoặc Kilowatt (kW), cho biết khả năng thực hiện công của động cơ.
Điện áp (U): Điện áp định mức mà động cơ hoạt động, ví dụ 220V/380V.
Tần số (f): Tần số của nguồn điện, ở Việt Nam là 50Hz.
Tốc độ (n): Tốc độ quay của trục rotor, đơn vị vòng/phút (rpm).
Số cặp cực (p): Quyết định tốc độ đồng bộ của từ trường (n1 = 60f/p).
Hệ số trượt (s): Thể hiện sự chênh lệch tốc độ giữa rotor và từ trường.
Mô men (M): Mô men quay mà động cơ có thể tạo ra.
Hiểu rõ các thông số này giúp bạn lựa chọn đúng loại motor điện nhập khẩu hoặc sản xuất trong nước phù hợp nhất.
Hướng dẫn bảo trì và sử dụng động cơ không đồng bộ hiệu quả
Để một chiếc motor điện hoạt động bền bỉ, công tác bảo trì là vô cùng quan trọng.
Kiểm tra định kỳ: Thường xuyên kiểm tra tiếng ồn, độ rung bất thường, nhiệt độ của vỏ động cơ.
Vệ sinh: Giữ cho động cơ điện sạch sẽ, đặc biệt là các khe và gân tản nhiệt để đảm bảo làm mát hiệu quả.
Bảo dưỡng ổ bi: Tra mỡ định kỳ cho ổ bi theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Nếu ổ bi bị mòn hoặc hỏng, cần thay thế ngay.
Kiểm tra điện: Đo điện trở cách điện giữa các cuộn dây và giữa cuộn dây với vỏ để phát hiện sớm nguy cơ chập cháy.
Khắc phục sự cố: Khi động cơ có dấu hiệu bất thường, cần dừng máy, tìm nguyên nhân và khắc phục trước khi vận hành trở lại. Việc tìm đến các đơn vị bán motor điện uy tín để được tư vấn là rất cần thiết.
Bảng giá động cơ điện tại Thành Thái Motor
Để quý khách hàng có thể dễ dàng tham khảo các dòng sản phẩm động cơ điện, Thành Thái Motor xin gửi đến bạn bảng giá động cơ điện hiện tại đang có kinh doanh. Liên hệ ngay với Thành Thái Motor để được hỗ trợ và tư vấn cụ thể hơn:
Chính sách bảo hành, vận chuyển và cam kết tại Thành Thái Motor
Bảo hành lên đến 24 tháng
Tất cả sản phẩm động cơ điện do Thành Thái Motor phân phối đều được bảo hành chính hãng trong thời gian tối đa 24 tháng. Khách hàng khi mua motor điện (mô tơ điện) có thể hoàn toàn an tâm sử dụng với chính sách hậu mãi minh bạch, nhanh chóng và chuyên nghiệp.
Giao hàng toàn quốc
Thành Thái Motor khi bán motor điện đều hỗ trợ giao hàng toàn quốc, đảm bảo động cơ điện được vận chuyển an toàn, đúng hẹn đến mọi tỉnh thành trên cả nước. Dù bạn ở miền Bắc, Trung hay Nam, chúng tôi đều sẵn sàng phục vụ.
Chất lượng tiêu chuẩn Châu Âu - Công nghệ Đức
Thành Thái Motor bán động cơ điện được sản xuất theo công nghệ Đức, đạt chuẩn chất lượng Châu Âu, đảm bảo độ bền, hiệu suất cao và hoạt động ổn định trong thời gian dài - phù hợp với yêu cầu khắc khe của động cơ điện công nghiệp (motor điện công nghiệp).
Giá cạnh tranh - Ưu đãi hấp dẫn cho đại lý và khách sỉ
Chúng tôi cam kết giá motor hợp lý, là những sản phẩm motor điện tốt nhất có chính sách chiết khấu cao cho khách hàng mua số lượng lớn và các đơn vị phân phối. Mua càng nhiều - lợi nhuận càng tốt.
Cam kết chất lượng - Vận hành mạnh mẽ, tiết kiệm điện
Thành Thái Motor bán mô tơ điện được quấn bằng dây đồng 100%, giúp máy chạy mạnh, ít hao điện, vận hành êm và giảm rung hiệu quả - nâng cao tuổi thọ thiết bị. Khi mua động cơ điện, việc ưu tiên các sản phẩm có lõi đồng 100% sẽ là quyết định sáng suốt, mang lại giá trị sử dụng lâu dài.
Tại Thành Thái Motor cung cấp đầy đủ các dòng sản phẩm, đầy đủ pha và công suất như:
Motor điện 220V (mô tơ điện 220V hay motor điện pha 220V) là dòng động cơ điện 1 pha được lựa chọn phổ biến cho nhiều thiết bị dân dụng và công nghiệp nhẹ, mang lại sự tiện lợi và hiệu quả.
Motor điện 380V là dòng động cơ điện 3 pha sử dụng nguồn điện ba pha, phổ biến trong các ứng dụng công nghiệp nặng.
Đầy đủ giấy tờ chứng nhận CO, CQ
Thành Thái Motor cung cấp động cơ điện tốt nhất, chất lượng. Mỗi sản phẩm động cơ điện nhập khẩu của Thành Thái Motor đều đi kèm giấy chứng nhận xuất xứ (CO) và chứng nhận chất lượng (CQ), đáp ứng yêu cầu trong các dự án, công trình lớn và hồ sơ kỹ thuật nghiêm ngặt.
Liên hệ mua hàng
Bạn cần cần mua mô tơ điện hoặc tư vấn chọn động cơ điện giá rẻ phù hợp với nhu cầu? Liên hệ ngay với Thành Thái Motor bằng các cách dưới đây:
Động cơ điện không đồng bộ là một trong những loại động cơ phổ biến và quan trọng nhất trong công nghiệp hiện đại nhờ vào cấu tạo đơn giản, chi phí hợp lý và độ bền cao. Việc nắm rõ nguyên lý hoạt động và ứng dụng của động cơ điện không đồng bộ không chỉ giúp doanh nghiệp lựa chọn thiết bị phù hợp mà còn góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất. Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp tối ưu cho hệ thống truyền động điện, động cơ điện không đồng bộ chính là lựa chọn đáng cân nhắc.
