Tỉ số truyền hộp giảm tốc là gì? Bí quyết tính tỉ số truyền

Tác giả: Phạm Hiếu

Cập nhật lúc: 29/08/2025

Tỉ số truyền của hộp giảm tốc là một yếu tố quan trọng trong việc xác định tốc độ và lực của đầu ra so với đầu vào của hệ thống truyền động. Hiểu rõ tỉ số truyền giúp đảm bảo thiết bị hoạt động hiệu quả và phù hợp với các yêu cầu công việc cụ thể. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu tỉ số truyền hộp giảm tốc là gì, tầm quan trọng của nó và cách tính toán chính xác.

Trong kỹ thuật cơ khí, tỉ số truyền là thông số quan trọng thể hiện mối quan hệ giữa tốc độ quay của các bánh răng khi chúng ăn khớp với nhau. Đối với hộp giảm tốc, tỉ số truyền quyết định sự thay đổi tốc độ và mô-men xoắn từ trục đầu vào sang trục đầu ra. Khi bánh răng truyền động có kích thước lớn hơn bánh răng bị dẫn, bánh răng bị dẫn sẽ quay nhanh hơn. Ngược lại, nếu bánh răng truyền động nhỏ hơn bánh răng bị dẫn, tốc độ quay của bánh răng bị dẫn sẽ chậm hơn.

Việc nắm rõ công thức tính tỉ số truyền giúp kỹ sư dễ dàng thiết kế và lựa chọn hộp giảm tốc phù hợp, đảm bảo hệ thống truyền động đạt được tốc độ, lực và hiệu suất tối ưu.

Tỉ số truyền hộp giảm tốc là gì — Tỉ số truyền hộp giảm tốc hiểu đúng để vận hành hiệu quả

Khi nói đến hiệu quả hoạt động của máy móc, một trong những yếu tố cốt lõi chính là tỉ số truyền. Nhiều người mới tìm hiểu thường đặt câu hỏi: tỉ số truyền là gì và tại sao nó lại có vai trò quan trọng đến vậy trong hộp giảm tốc? Thực tế, đây là thông số quyết định cách năng lượng từ động cơ được phân phối đến các bộ phận khác, ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ, lực kéo và tuổi thọ của toàn bộ hệ thống.

Với tỉ số truyền cao, hệ thống có thể giảm tốc độ quay nhưng đồng thời tăng mô-men xoắn, phù hợp cho các thiết bị yêu cầu lực lớn như máy công cụ, thiết bị nâng hạ hay máy móc công nghiệp nặng.
Hiểu và áp dụng đúng công thức tính tỉ số truyền sẽ giúp tối ưu hiệu suất động cơ, tiết kiệm năng lượng và giảm hao phí.
Tỉ số truyền chính xác còn đóng vai trò như “lá chắn” bảo vệ động cơ khỏi quá tải, kéo dài tuổi thọ và hạn chế hỏng hóc.
Mỗi loại ứng dụng cơ khí sẽ cần tốc độ và mô-men xoắn khác nhau, nhờ đó việc điều chỉnh tỉ số truyền sẽ giúp hệ thống vận hành ổn định, từ sản xuất công nghiệp cho đến thiết bị gia dụng.

Tầm quan trọng của tỉ số truyền hộp giảm tốc — Tầm quan trọng của tỉ số truyền: kiểm soát tốc độ, nâng cao mô-men xoắn

Khi nhắc đến tỉ số truyền hộp giảm tốc là gì, nhiều người thường nghĩ ngay đến các con số khô khan. Thực tế, đây lại là yếu tố quyết định trực tiếp đến tốc độ, lực kéo và hiệu suất vận hành của máy móc. Mỗi loại hộp số giảm tốc hay bộ giảm tốc đều được thiết kế với những mức tỉ số truyền khác nhau, phù hợp cho từng nhu cầu sử dụng từ băng tải tốc độ cao, máy khuấy trộn cho đến máy nghiền công nghiệp nặng.

Hiểu rõ cách tính tỉ số truyền và lựa chọn đúng dải thông số sẽ giúp bạn tối ưu hiệu quả làm việc, tiết kiệm năng lượng và bảo vệ động cơ trong suốt quá trình vận hành.

Tỉ số truyền thấp (5, 7.5, 10, 15): Được dùng trong các ứng dụng yêu cầu tốc độ quay vừa phải và mô-men xoắn trung bình, ví dụ như băng tải tốc độ cao, máy trộn nhỏ hoặc thiết bị cần điều chỉnh tốc độ chính xác.
Tỉ số truyền trung bình (20, 25, 30, 40, 50): Phổ biến trong nhiều ngành công nghiệp, phù hợp với máy nâng hạ, máy khuấy trộn, máy đóng gói. Nhóm này cung cấp sự cân bằng giữa tốc độ và lực kéo, giúp hệ thống hoạt động hiệu quả và ổn định.
Tỉ số truyền cao (60, 80, 100): Áp dụng trong những ứng dụng cần tốc độ đầu ra rất thấp nhưng mô-men xoắn cực lớn, chẳng hạn như máy nghiền, máy ép hay thiết bị nâng hạ nặng. Các mức này giúp giảm tốc đáng kể và tăng khả năng chịu tải.

Một số tỉ số truyền hộp giảm tốc thông dụng — Các mức tỉ số truyền hộp giảm tốc thông dụng trong cơ khí

Việc xác định tỉ số truyền là bước quan trọng để đảm bảo hệ thống truyền động hoạt động đúng với yêu cầu về tốc độ và mô-men xoắn. Để làm được điều này, các kỹ sư thường dựa vào công thức tính tỉ số truyền bánh răng nhằm biết được mối quan hệ giữa trục vào và trục ra của hộp giảm tốc. Hiểu và áp dụng đúng công thức tính tỉ số truyền bánh răng không chỉ giúp lựa chọn loại hộp số phù hợp mà còn tối ưu hiệu suất, bảo vệ động cơ và kéo dài tuổi thọ cho thiết bị.

Công thức chung nhất dựa trên tốc độ góc hoặc số vòng quay của trục dẫn và trục bị dẫn:

i = n1 / n2

Trong đó:

i: là tỉ số truyền.
n1: là tốc độ của trục vào (trục dẫn), đơn vị vòng/phút.
n2: là tốc độ của trục ra (trục bị dẫn), đơn vị vòng/phút.

Ví dụ minh họa

Tốc độ đầu vào $1500$ vòng/phút.
Tốc độ đầu ra $75$ vòng/phút.
i = 1500/75 = 20

Nghĩa là hộp giảm tốc có tỉ số truyền = 20, giảm tốc độ xuống 20 lần và tăng lực lên tương ứng.

Đối với các hệ thống sử dụng bánh răng, đây là công thức tính tỉ số truyền bánh răng thông dụng và chính xác nhất:

i = Z2 / Z1

Trong đó:

i: là tỉ số truyền của cặp bánh răng.
Z1: là số răng của bánh răng dẫn (bánh răng chủ động, gắn trên trục vào).
Z2: là số răng của bánh răng bị dẫn (bánh răng bị động, gắn trên trục ra).

Ví dụ minh họa

Bánh răng dẫn có 20 răng (Z1 = 20) và bánh răng bị dẫn có 100 răng (Z2 = 100).

Tỉ số truyền sẽ là i = 100 / 20 = 5. Điều này có nghĩa là tốc độ trục ra sẽ chậm hơn 5 lần so với trục vào, nhưng mô-men xoắn tăng lên 5 lần.

Trong trường hợp không thể đếm số răng, bạn có thể sử dụng công thức tính tỉ số truyền dựa trên đường kính của bánh răng:

i = D2 / D1

Trong đó:

D1: là đường kính của bánh răng dẫn.
D2: là đường kính của bánh răng bị dẫn.

Ví dụ minh họa tính

Một bộ truyền bánh răng có:

Bánh răng dẫn D1 = 50 mm.
Bánh răng bị dẫn D2) = 150 mm.
i = 150/50 = 3

Nghĩa là: bánh bị dẫn sẽ quay chậm hơn 3 lần so với bánh dẫn, nhưng lực truyền ra tăng lên gấp 3 lần.

Công thức tính tỉ số truyền hộp giảm tốc dễ hiểu, dễ áp dụng

Trong hệ thống cơ khí, việc lựa chọn đúng tỉ số truyền động là yếu tố quyết định đến hiệu suất, độ bền và tính ổn định của hộp giảm tốc. Một tỉ số truyền không phù hợp có thể khiến máy móc hoạt động kém hiệu quả, gây hao phí năng lượng hoặc làm giảm tuổi thọ thiết bị. Do đó, để tính toán chính xác và lựa chọn tối ưu, cần cân nhắc đến nhiều yếu tố quan trọng dưới đây.

Xác định tải trọng và công suất yêu cầu

Nếu tải trọng nặng → chọn tỉ số truyền lớn để tăng lực kéo.
Nếu tải nhẹ → chọn tỉ số nhỏ để giữ tốc độ quay nhanh.

Xác định tốc độ đầu ra mong muốn

Dựa vào tốc độ motor (thường 1400 – 1500 vòng/phút) và nhu cầu thực tế để tính tỉ số truyền phù hợp.

Cân nhắc hiệu suất làm việc

Mỗi cấp giảm tốc đều gây tổn thất năng lượng.
Hộp số nhiều cấp → hiệu suất giảm, nên tính toán để đạt sự cân bằng giữa lực kéo và tổn thất.

Đặc điểm bánh răng

Đường kính, số răng và vật liệu của bánh răng ảnh hưởng đến độ bền, khả năng truyền lực và tốc độ.
Bánh răng nhỏ quay nhanh nhưng tải yếu, bánh răng lớn khỏe nhưng chậm hơn.

Điều kiện làm việc và tuổi thọ

Môi trường bụi bẩn, ẩm ướt hoặc nhiệt độ cao cần loại hộp số và tỉ số truyền phù hợp.
Tránh chọn tỉ số quá cao/thấp vì có thể gây hao mòn nhanh, giảm tuổi thọ thiết bị.

Cân nhắc số cấp giảm tốc để tối ưu giữa lực kéo và hiệu suất

Tại Thanh Thái Motor, chúng tôi là đơn vị cung cấp đa dạng các dòng hộp giảm tốc phù hợp cho mọi nhu cầu từ gia đình đến công nghiệp. Nếu bạn đang tìm kiếm một loại hộp giảm tốc bền bỉ, chính hãng, đừng bỏ lỡ bảng giá hộp giảm tốc mơi nhất tại Thanh Thái Motor để nhận nhiều ưu đãi hấp dẫn!

STT	Sản phẩm	Giá	Thông số
1	Hộp giảm tốc trục vít WPA 40	Từ 800.000₫	Trục vít WPA 40, Trục vào 12mm, Trục ra 14mm
2	Hộp giảm tốc trục vít WPS 40	Từ 800.000₫	Trục vít WPS 40, 1 cấp
3	Hộp giảm tốc NMRV 30	Từ 800.000₫	NMRV 30, 1 cấp
4	Hộp giảm tốc trục vít WPO 40	Từ 900.000₫	Trục vít WPO 40, Trục vào 12mm, Trục ra 14mm
5	Hộp giảm tốc trục vít WPX 40	Từ 900.000₫	Trục vít WPX 40, Trục vào 12mm, Trục ra 14mm
6	Hộp giảm tốc trục vít WPA 50	Từ 900.000₫	Trục vít WPA 50, Trục vào 12mm, Trục ra 17mm
7	Hộp giảm tốc trục vít WPS 50	Từ 900.000₫	Trục vít WPS 50, 1 cấp
8	Hộp giảm tốc NMRV 40	Từ 900.000₫	NMRV 40, 1 cấp
9	Hộp giảm tốc trục vít WPO 50	Từ 1.000.000₫	Trục vít WPO 50, Trục vào 12mm, Trục ra 17mm
10	Hộp giảm tốc trục vít WPS 60	Từ 1.050.000₫	Trục vít WPS 60, 1 cấp
11	Hộp giảm tốc trục vít WPX 50	Từ 1.100.000₫	Trục vít WPX 50, Trục vào 12mm, Trục ra 17mm
12	Hộp giảm tốc trục vít WPDA 40	Từ 1.100.000₫	Trục vít WPDA 40, Trục vào 12mm, Trục ra 14mm
13	Hộp giảm tốc trục vít WPDS 40	Từ 1.100.000₫	Trục vít WPDS 40, Trục vào 11mm, Trục ra 14mm
14	Hộp giảm tốc trục vít WPDX 40	Từ 1.100.000₫	Trục vít WPDX 40, Trục vào 11mm, Trục ra 14mm
15	Hộp giảm tốc trục vít WPDO 40	Từ 1.100.000₫	Trục vít WPDO 40, Trục vào 11mm, Trục ra 14mm
16	Hộp giảm tốc trục vít WPA 60	Từ 1.100.000₫	Trục vít WPA 60, Trục vào 15mm, Trục ra 22mm
17	Hộp giảm tốc trục vít WPO 60	Từ 1.200.000₫	Trục vít WPO 60, Trục vào 15mm, Trục ra 22mm
18	Hộp giảm tốc trục vít WPX 60	Từ 1.200.000₫	Trục vít WPX 60, Trục vào 15mm, Trục ra 22mm

Xem tất cả 180 sản phẩm: Hộp giảm tốc

Khi mua hộp giảm tốc tại Thành Thái Motor sẽ nhận được các ưu đãi như:

Bảo hành đến 24 tháng

Sản phẩm hộp giảm tốc (hộp số giảm tốc) tại Thành Thái Motor được bảo hành chính hãng lên đến 24 tháng. Khách hàng hoàn toàn yên tâm sử dụng với chính sách hậu mãi rõ ràng, minh bạch và nhanh chóng.

Giao hàng toàn quốc

Chúng tôi hỗ trợ giao hàng nhanh chóng đến tất cả các tỉnh thành trên toàn quốc. Dù bạn ở đâu, sản phẩm vẫn được đảm bảo đến tay đúng thời gian và an toàn.

Sản phẩm đạt chuẩn chất lượng Châu Âu với công nghệ Đức

Hộp giảm tốc tại Thành Thái Motor được sản xuất theo công nghệ tiên tiến của Đức, đạt tiêu chuẩn chất lượng Châu Âu. Đảm bảo độ bền cao, hoạt động ổn định trong thời gian dài.

Giá cả cạnh tranh, chiết khấu tốt cho đại lý và khách hàng số lượng lớn

Giá thành hợp lý, nhiều ưu đãi hấp dẫn dành cho khách mua sỉ và đại lý phân phối. Càng mua nhiều, chiết khấu càng cao – tối ưu lợi nhuận cho khách hàng.

Đầy đủ giấy tờ chứng nhận: CO, CQ,...

Mỗi sản phẩm đều có đầy đủ chứng nhận xuất xứ (CO) và chứng nhận chất lượng (CQ). Đây là cơ sở giúp khách hàng yên tâm khi sử dụng trong các dự án hoặc công trình yêu cầu hồ sơ kỹ thuật.

Bạn cần tư vấn chọn hộp giảm tốc phù hợp với nhu cầu? Liên hệ ngay với Thành Thái Motor bằng các cách dưới đây:

Gọi hotline: 0909.539.175
Zalo: 0902530445
Email: codienthanhthai@gmail.com

Trong quá trình tìm hiểu và lựa chọn tỉ số truyền hộp giảm tốc, nhiều người thường băn khoăn không biết nên tính như thế nào, áp dụng công thức nào hay lựa chọn tỉ số bao nhiêu là phù hợp.

Những thắc mắc này không chỉ xuất hiện ở kỹ sư cơ khí mà còn ở cả doanh nghiệp và người dùng phổ thông khi sử dụng motor giảm tốc trong sản xuất. Ở phần này, chúng ta sẽ cùng giải đáp các câu hỏi thường gặp về cách tính và ứng dụng tỉ số truyền để giúp bạn có cái nhìn rõ ràng, dễ hiểu và áp dụng thực tế hiệu quả hơn.

Không. Mỗi loại hộp số và ứng dụng cụ thể cần công thức và cách tính riêng.

Tỉ số truyền quyết định khả năng tải trọng, tốc độ hoạt động và hiệu suất năng lượng. Việc chọn tỉ số truyền phù hợp giúp đảm bảo máy móc hoạt động hiệu quả và bền bỉ.

Khi chọn tỉ số truyền của hộp giảm tốc, cần xem xét các yếu tố như yêu cầu về tốc độ, mô-men xoắn, loại tải và không gian lắp đặt. Thông thường, cần phải thử nghiệm và tính toán để xác định tỉ số truyền tối ưu cho ứng dụng đó.

Tỉ số truyền của hộp giảm tốc có thể thay đổi tùy thuộc vào thiết kế. Trong các hộp giảm tốc cố định, tỉ số truyền không thay đổi trừ khi thay đổi bánh răng hoặc hộp số. Tuy nhiên, trong các hệ thống có tỉ số truyền thay đổi như hộp số nhiều cấp, tỉ số truyền có thể điều chỉnh để phù hợp với nhu cầu sử dụng, giúp tăng cường sự linh hoạt về tốc độ và mô-men xoắn.

Việc nắm vững cách tính và lựa chọn tỉ số truyền hộp giảm tốc là yếu tố quan trọng giúp tối ưu hiệu suất làm việc, tiết kiệm năng lượng và kéo dài tuổi thọ cho hệ thống truyền động. Dù bạn là kỹ sư cơ khí, doanh nghiệp sản xuất hay cá nhân đang tìm hiểu, việc hiểu rõ nguyên lý và công thức tính tỉ số truyền sẽ mang lại nhiều lợi ích trong thực tế.

Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hơn hoặc tìm kiếm các dòng motor – hộp giảm tốc chất lượng, Thành Thái Motor là địa chỉ uy tín chuyên cung cấp thiết bị công nghiệp chính hãng, đa dạng mẫu mã, giá cả cạnh tranh và dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật tận tâm. Hãy truy cập website của chúng tôi để khám phá thêm nhiều giải pháp tối ưu cho hệ thống truyền động của bạn.

Sản phẩm liên quanXem tất cả

Hộp giảm tốc trục vít WPA 40

4.7 (63 đánh giá)

Trục vít WPA 40 Trục vào 12mm Trục ra 14mm

Từ 800.000₫

Hộp giảm tốc trục vít WPS 40

4.8 (61 đánh giá)

Trục vít WPS 40 1 cấp

Từ 800.000₫

Hộp giảm tốc NMRV 30

4.7 (69 đánh giá)

NMRV 30 1 cấp

Từ 800.000₫

Hộp giảm tốc trục vít WPO 40

4.8 (72 đánh giá)

Trục vít WPO 40 Trục vào 12mm Trục ra 14mm

Từ 900.000₫

Hộp giảm tốc trục vít WPX 40

4.8 (62 đánh giá)

Trục vít WPX 40 Trục vào 12mm Trục ra 14mm

Từ 900.000₫

Xem tất cả

Bài viết cùng chủ đề

Tổng hợp mã lỗi biến tần Simphoenix E500 và cách khắc phục nhanh

29 Tháng 8, 2025

Tổng hợp 10 mã lỗi biến tần Simphoenix E500 thường gặp, phân tích nguyên nhân từ kết nối, phần cứng, phần mềm và hướng dẫn cách khắc phục, reset hiệu quả.

Hướng dẫn cài đặt biến tần Fuji chi tiết nhất

28 Tháng 8, 2025

Bài viết hướng dẫn chi tiết cách cài đặt biến tần Fuji, Fuji Mini, ACE, Mega. Bao gồm reset, đấu nối, cài đặt thông số cơ bản và xử lý mã lỗi thường gặp.