Tìm hiểu ngay các loại sơ đồ biến tần phổ biến và ứng dụng thực tế

Tác giả: ChungTu

Cập nhật lúc: 26/08/2025

Biến tần (inverter) là thiết bị quan trọng trong điều khiển động cơ, nhưng để hiểu rõ cách nó vận hành và ứng dụng vào hệ thống, bạn cần nắm vững sơ đồ biến tần. Việc hiểu chi tiết sơ đồ mạch về biến tần và sơ đồ về nguyên lý biến tần chính là chìa khóa giúp bạn lựa chọn đúng thiết bị, lắp đặt chuẩn xác và xử lý sự cố hiệu quả. Bài viết này sẽ mang đến cái nhìn toàn diện, từ cấu tạo cơ bản đến các sơ đồ chuyên sâu, giúp bạn làm chủ công nghệ biến tần một cách dễ dàng.

Sơ đồ biến tần là bản vẽ mô tả chi tiết cấu tạo và nguyên lý hoạt động của biến tần. Nó giúp kỹ sư và người dùng hiểu rõ cách các bộ phận như mạch chỉnh lưu, nghịch lưu, mạch điều khiển, bộ lọc DC bus kết nối với nhau. Với sơ đồ này, việc lắp đặt, bảo trì hay khắc phục sự cố trở nên dễ dàng hơn.

Sơ đồ biến tần là công cụ quan trọng để tối ưu hóa hệ thống điện, đảm bảo động cơ hoạt động ổn định, tiết kiệm năng lượng và tăng tuổi thọ cho thiết bị. Thông qua sơ đồ, bạn cũng có thể xác định vị trí của tủ biến tần và các kết nối quan trọng với motor.

Sơ đồ khối biến tần là cách biểu diễn đơn giản và trực quan nhất về cấu trúc của một máy biến tần. Nó giúp người dùng dễ dàng hình dung được dòng năng lượng và tín hiệu đi qua các khối chức năng chính. Một sơ đồ khối biến tần 3 pha cơ bản bao gồm các khối sau:

Khối nguồn vào AC: Nhận điện từ lưới điện (1 pha hoặc 3 pha).
Khối chỉnh lưu (Rectifier): Chuyển đổi AC thành DC.
Khối lọc DC (DC Link): San phẳng điện áp DC bằng tụ điện.
Khối nghịch lưu: Chuyển đổi DC thành AC có tần số thay đổi được bằng các van công suất như IGBT.
Khối điều khiển (Control Unit): Gồm vi xử lý, nhận tín hiệu điều khiển và tạo ra xung PWM để điều khiển khối nghịch lưu.
Khối đầu ra AC: Cung cấp điện áp cho động cơ.
Khối bảo vệ và giám sát: Theo dõi các thông số hoạt động và ngắt biến tần khi có sự cố.

Hiểu rõ sơ đồ khối biến tần giúp người dùng chẩn đoán lỗi cơ bản và hiểu được mối liên kết giữa các bộ phận của thiết bị biến tần.

Đây là bản vẽ chi tiết về các linh kiện điện tử bên trong máy biến tần, từ IGBT, diode, tụ điện đến các bộ điều khiển. Biến tần 220v thường có thiết kế khác với biến tần 1 pha 220v, vì vậy sơ đồ mạch giúp phân biệt và lắp đặt đúng chuẩn.

Mạch chỉnh lưu cầu diode và tụ lọc

Nguồn điện AC đầu vào (ví dụ: biến tần 220V 1 pha) được đưa vào một cầu diode để nắn thành dòng DC. Sau đó, dòng DC này được lọc bởi một dàn tụ điện lớn để tạo ra một nguồn DC bus ổn định. Đây là phần cơ bản trong sơ đồ nguyên lý của biến tần.

Mạch nghịch lưu và phương pháp điều chế PWM

Điện áp DC bus được cấp cho một cầu nghịch lưu gồm 6 con IGBT (cho biến tần 3 pha). Vi xử lý sẽ tạo ra các chuỗi xung theo phương pháp điều chế độ rộng xung (PWM) để điều khiển 6 IGBT này. Bằng cách thay đổi độ rộng và tần số của các xung này, biến tần có thể tạo ra một điện áp AC 3 pha đầu ra có dạng gần sin với tần số và biên độ mong muốn. Mạch nghịch lưu là phần cốt lõi của mọi cục biến tần.

Xem thêm: Động cơ điện là gì? Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và ứng dụng chi tiết

Mạch điều khiển bằng vi xử lý

Sơ đồ về mạch biến tần sẽ thể hiện chi tiết vi xử lý trung tâm, các cổng vào/ra (I/O) để nhận tín hiệu điều khiển (chạy/dừng, tốc độ), các cổng giao tiếp (RS485) và các mạch phụ trợ như mạch tạo dao động, bộ nhớ. Đây là trung tâm đầu não của biến tần.

Các mạch bảo vệ và mạch nguồn phụ

Sơ đồ cũng thể hiện các mạch cảm biến dòng điện, cảm biến điện áp, cảm biến nhiệt độ được kết nối với vi xử lý để thực hiện chức năng bảo vệ. Ngoài ra, còn có mạch nguồn xung phụ để tạo ra các mức điện áp thấp (5V, 12V, 24V) cấp cho mạch điều khiển từ nguồn DC bus chính.

Biến tần là thiết bị điện tử dùng để điều chỉnh tốc độ và mô-men xoắn của động cơ AC bằng cách thay đổi tần số và điện áp đầu ra. Sơ đồ nguyên lý biến tần thể hiện luồng điện và các khối chức năng chính từ nguồn vào đến động cơ.

Các khối chức năng chính

Chỉnh lưu (Rectifier): Chuyển điện AC từ lưới sang điện DC, thường dùng cầu diode hoặc thyristor.
DC Link: Lọc và ổn định điện áp DC, chứa tụ điện và điện trở xả để đảm bảo an toàn.
Inverter (IGBT + PWM): Chuyển điện áp DC thành AC với tần số và điện áp điều chỉnh, dùng để điều khiển tốc độ động cơ.
Khối điều khiển và bảo vệ: Giám sát toàn hệ thống, bảo vệ quá dòng, quá áp, mất pha hoặc quá nhiệt.

Sơ đồ nguyên lý biến tần luồng điện các khối chức năng

Các biến tần 200V hoặc 380V được sử dụng phổ biến để điều chỉnh tốc độ hoạt động của máy bơm nước (motor bơm nước) và quạt công nghiệp. Nhờ đó, thiết bị không chỉ vận hành ổn định mà còn tiết kiệm năng lượng điện đáng kể.

Khi sử dụng biến tần, các động cơ bơm nước và quạt công nghiệp mà có thể tăng giảm tốc độ theo nhu cầu thực tế, thay vì chạy liên tục ở công suất tối đa, từ đó giảm hao phí điện và giảm tiếng ồn do vận hành liên tục. Đồng thời, việc điều khiển tốc độ linh hoạt giúp giảm rung lắc, hạn chế mài mòn cơ khí, tăng tuổi thọ của thiết bị.

Sử dụng biến tần 1 pha hoặc biến tần công nghiệp, các hệ thống như máy nén khí, băng tải, thang máy hoạt động mượt mà hơn. Biến tần giúp khởi động êm, giảm sốc cơ học và điện áp, bảo vệ motor khỏi quá tải hoặc quá nhiệt.

Nhờ đó, thiết bị ít phải bảo trì, kéo dài tuổi thọ motor và giảm chi phí vận hành. Đặc biệt trong các dây chuyền sản xuất liên tục, việc sử dụng biến tần còn giúp tối ưu năng suất, điều chỉnh tốc độ phù hợp với tải thực tế, hạn chế tình trạng quá tải hoặc gián đoạn sản xuất.

Điều chỉnh tốc độ động cơ theo nhu cầu thực tế giúp motor hoạt động hiệu quả hơn, giảm hao phí điện năng. Biến tần còn giúp hạn chế số lần khởi động-dừng đột ngột, tránh các xung cơ học và điện áp gây hại. Khi được vận hành đúng cách, motor không chỉ bền bỉ hơn mà toàn bộ hệ thống cũng ổn định hơn, giảm rủi ro hỏng hóc đột ngột. Nhờ đó, doanh nghiệp tiết kiệm chi phí bảo trì, kéo dài tuổi thọ thiết bị và nâng cao hiệu suất vận hành tổng thể.

Xem thêm: Động cơ bước αstep là gì? Thông số kỹ thuật, ứng dụng và các lưu ý khi sử dụng

Xác định nguồn điện (1 pha hay 3 pha).
Xem công suất motor và tải thực tế.
Lựa chọn biến tần giá rẻ hay cao cấp tùy ngân sách và yêu cầu bảo trì.

Bắt đầu từ sơ đồ khối biến tần, nắm chức năng từng khối.
Quan sát sơ đồ mạch biến tần để hiểu kết nối linh kiện.
Tham khảo sơ đồ nguyên lý biến tần để biết cách hoạt động logic.

Đấu sai cực AC/DC → biến tần không khởi động.
Chọn tủ biến tần hoặc điện trở hãm không đúng công suất → quá nhiệt.
Không cân nhắc duty cycle → điện trở hãm nhanh hỏng.

Chọn sơ đồ biến tần theo nguồn, công suất và ngân sách

Bài viết tại Thanh Thái Motor đã giúp bạn nắm rõ các loại sơ đồ biến tần và ứng dụng thực tế. Chúng tôi hiện phân phối nhiều dòng biến tần công nghiệp chất lượng, phù hợp cho đa dạng nhu cầu lắp đặt, từ motor nhỏ đến dây chuyền lớn, với các thương hiệu uy tín như biến tần ABB, biến tần Delta, biến tần Fuji, biến tần INVT, biến tần Mitsubishi, biến tần Schneider, biến tần Siemens. Tham khảo ngay bảng giá biến tần phổ biến hiện có tại Thanh Thái Motor.

STT	Sản phẩm	Giá	Thông số
1	Biến tần Invt 0.75kW	Từ 2.100.000₫	Biến tần Invt, 0.75kW
2	Biến tần ABB 0.75kW	Từ 2.200.000₫	Biến tần ABB, 0.75kW
3	Biến tần Invt 1.5kW	Từ 2.500.000₫	Biến tần Invt, 1.5kW
4	Biến tần ABB 1.5kW	Từ 2.700.000₫	Biến tần ABB, 1.5kW
5	Biến tần ABB 2.2kW	Từ 3.350.000₫	Biến tần ABB, 2.2kW
6	Biến tần Delta 0.75kW	Từ 3.450.000₫	Biến tần Delta, 0.75kW
7	Biến tần Fuji 0.75kW	Từ 3.500.000₫	Biến tần Fuji, 0.75kW
8	Biến tần Schneider 0.75kW	Từ 3.550.000₫	Biến tần Schneider, 0.75kW
9	Biến tần Invt 2.2kW	Từ 3.700.000₫	Biến tần Invt, 2.2kW
10	Biến tần Siemens 0.75kW	Từ 3.750.000₫	Biến tần Siemens, 0.75kW
11	Biến tần Schneider 1.5kW	Từ 4.000.000₫	Biến tần Schneider, 1.5kW
12	Biến tần Mitsubishi 0.75kW	Từ 4.000.000₫	Biến tần Mitsubishi, 0.75kW
13	Biến tần Invt 4kW	Từ 4.100.000₫	Biến tần Invt, 4kW
14	Biến tần Delta 2.2kW	Từ 4.300.000₫	Biến tần Delta, 2.2kW
15	Biến tần Siemens 1.5kW	Từ 4.500.000₫	Biến tần Siemens, 1.5kW
16	Biến tần Mitsubishi 1.5kW	Từ 4.537.000₫	Biến tần Mitsubishi, 1.5kW
17	Biến tần Fuji 1.5kW	Từ 4.850.000₫	Biến tần Fuji, 1.5kW
18	Biến tần Delta 4kW	Từ 4.949.000₫	Biến tần Delta, 4kW

Xem tất cả 91 sản phẩm: Biến tần

Bảo hành kéo dài 24 tháng

Toàn bộ máy biến tần (tủ biến tần hay cục biến tần) do Thành Thái Motor cung cấp đều đến từ các hãng biến tần Trung Quốc nổi tiếng, đi kèm chính sách bảo hành chính hãng lên đến 24 tháng. Chúng tôi cam kết mang đến sự an tâm tuyệt đối với dịch vụ hậu mãi minh bạch, nhanh chóng và tận tâm.

Giao hàng tận nơi trên toàn quốc

Dù quý khách ở bất cứ đâu trên lãnh thổ Việt Nam, chúng tôi đều đảm bảo giao sản phẩm đến tay một cách nhanh chóng, an toàn và đúng hẹn, không giới hạn về địa lý.

Chất lượng chuẩn Châu Âu, công nghệ Đức

Các sản phẩm biến tần 1 pha 220V hay biến tần 3 pha 220V/380V của Thành Thái Motor được sản xuất dựa trên công nghệ tiên tiến từ Đức, đáp ứng nghiêm ngặt các tiêu chuẩn chất lượng của Châu Âu. Điều này đảm bảo thiết bị có độ bền vượt trội và vận hành ổn định trong suốt thời gian dài, phù hợp cho các sản phẩm biến tần công nghiệp.

Xem thêm: Hộp giảm tốc khai triển là gì? Phân loại, ưu nhược điểm và ứng dụng thực tế

Giá cạnh tranh, ưu đãi cho đối tác và số lượng lớn

Chúng tôi luôn đưa ra mức giá bán biến tần hợp lý cho biến tần 1 pha hay biến tần 3 pha cùng nhiều chính sách ưu đãi hấp dẫn dành riêng cho các đại lý và khách hàng mua số lượng lớn với biến tần giá rẻ nhất. Mua càng nhiều, chiết khấu càng cao, giúp tối ưu hóa lợi nhuận cho quý khách.

Hồ sơ đầy đủ, minh bạch (CO, CQ)

Mỗi chiếc biến tần đều được cung cấp đầy đủ chứng nhận xuất xứ (CO) và chứng nhận chất lượng (CQ). Những giấy tờ này là minh chứng rõ ràng về nguồn gốc và chất lượng, mang lại sự tin tưởng tuyệt đối cho khách hàng khi mua biến tần sử dụng trong các dự án đòi hỏi hồ sơ kỹ thuật.

Bạn đang cần lựa chọn biến tần động cơ phù hợp nhất với hệ thống của mình? Đừng ngần ngại liên hệ ngay với Thành Thái Motor qua các kênh sau:

Hotline: 0909.539.175
Zalo: 0902530445
Email: codienthanhthai@gmail.com

Sơ đồ biến tần có thể áp dụng cho tất cả các loại motor không?

Sơ đồ biến tần được thiết kế theo chuẩn AC, phù hợp với hầu hết motor 1 pha và 3 pha, nhưng cần lưu ý công suất và điện áp để chọn đúng biến tần.

Sơ đồ khối biến tần có thể giúp chẩn đoán lỗi nhanh như thế nào?

Sơ đồ khối biến tần cung cấp cái nhìn tổng quan về các khối chức năng, giúp kỹ thuật viên xác định nhanh khối nào gặp sự cố, từ đó rút ngắn thời gian bảo trì.

Sơ đồ mạch biến tần có khó hiểu đối với người mới bắt đầu không?

Với người chưa quen, sơ đồ mạch biến tần có thể phức tạp do chi tiết linh kiện, nhưng nếu bắt đầu từ sơ đồ khối và hiểu chức năng từng khối, việc đọc sơ đồ mạch sẽ dễ dàng hơn.

Sơ đồ nguyên lý biến tần có khác biệt lớn giữa các thương hiệu không?

Cấu trúc cơ bản của sơ đồ nguyên lý biến tần thường giống nhau (chỉnh lưu → DC link → nghịch lưu → điều khiển), nhưng từng thương hiệu có thể bổ sung các mạch bảo vệ, tính năng điều khiển nâng cao khác nhau.

Có cần in sơ đồ biến tần để lắp đặt hay bảo trì không?

In sơ đồ biến tần là một cách hữu ích để tra cứu nhanh, đặc biệt khi xử lý sự cố hoặc bảo trì, nhưng nhiều kỹ sư hiện nay cũng sử dụng bản PDF trên thiết bị di động để thuận tiện hơn.

Sơ đồ biến tần có hỗ trợ cho việc lập trình tốc độ motor không?

Sơ đồ nguyên lý và sơ đồ mạch biến tần giúp kỹ sư hiểu luồng tín hiệu và cách PWM điều khiển IGBT, từ đó lập trình và tối ưu tốc độ motor chính xác hơn.

Hiểu rõ sơ đồ biến tần, từ sơ đồ khối, sơ đồ mạch đến sơ đồ nguyên lý, là bước quan trọng để vận hành, bảo trì và lựa chọn biến tần phù hợp với hệ thống điện - cơ khí của bạn. Nhờ nắm vững các nguyên lý và cấu tạo này, bạn có thể tối ưu hóa hiệu suất động cơ, tiết kiệm năng lượng, kéo dài tuổi thọ motor và giảm thiểu sự cố trong quá trình sử dụng.